تلون در عقیده و ادعا، از ویژگیهای شاخص علی محمد باب است که حتی منابع بابی و بهائی بدان اعتراف دارند. مرحوم حسین محبوبی اردکانی در تعلیقاتش بر «المآثر و الاثار» مینویسد:
در 1264 ادعای ربوبیت کرد یعنی که پروردگار عالمیانم. در 1265 ادعای الوهیت کرد. در 1266 تمام دعاوی خود را منکر شد و توبه کرد و توبهنامه نزد ولیعهد فرستاد ولی مریدانش کار او را دشوار ساختند. شورش و فتنه برپا نمودند و گرفتاریها برای دولت ایجاد کردند» .1 عبدالحسین آیتی (مبلغ مستبصر بهائی) نیز در جلد سوم کشف الحیل، خاطر نشان میسازد که: باب در 1260ق ادعای ذکریت (مفسر قرآن) و در 61 ادعای بابیت و نایب خاص امام زمان و در 62 داعیهِ مهدویت داشت و در 63 نبوت و در 64 ربوبیت و در 65 مدعی الوهیت شد و در 66 توبهنامه نوشت و به دار آویخته شد.
پینوشت:
1- چهل سال تاریخ ایران در دورهِ پادشاهی ناصرالدین شاه (المآثر و الاثار)، به کوشش ایرج افشار، 2/629